Overtuigingen zijn generalisaties

- ga naar artikel op LinkedIn -


 
In mijn vorige blog heb ik het gehad over 'generaliseren'. Kort gezegd komt dat erop neer, dat ons brein in staat is om conclusies te trekken op basis van heel beperkte informatie.


Ik heb toen het voorbeeld gegeven van 'vier poten en zegt woef' is een hond. We generaliseren op basis van wat we waarnemen en trekken daar een conclusie uit.

Ik ben ervan overtuigd dat ...

Maar we generaliseren ook over gebeurtenissen. Een voorbeeld in dezelfde lijn: als ik een keertje gebeten ben door een hond, dan zijn vanaf dat moment alle honden gevaarlijk! Dit soort generalisaties noemen we een overtuiging.

Overtuigingen zijn handige dingen. Het geeft je namelijk eenvoudige regels over wat je wel of niet wilt doen, ... of over wat wel of niet gevaarlijk is, ... of over wat wel of niet gezond is, of ....

En omdat overtuigingen van die handige leefregels geven, zal je brein er alles aan doen, om ervoor te zorgen, dat je overtuigingen waar blijven. Want dat maakt het leven namelijk overzichtelijk en eenvoudig.

Alle honden bijten

We gaan nog een stapje verder met het eerdere voorbeeld: je bent ooit gebeten bent door een hond en daardoor heb je de overtuiging dat alle honden vals zijn en jou willen bijten. Daarom zorg je er dus voor dat je uit de buurt blijft van alle honden. Dat is een simpele leefregel die er voor zorgt dat je nooit meer wordt gebeten!

Maar stel je eens voor dat er een hond enthousiast en kwispelstaartend op je af komt lopen. Je denkt: "Hij wil bijten". Je blijft stokstijf staan, de hond snuffelt wat aan je been en loopt vervolgens weg. Je denkt: "Het is, dat ik zo stokstijf bleef staan, want anders had-ie gebeten".

En toch bijten ze

Je brein zal op zoek gaan naar een verklaring van wat er gebeurd is (de hond heeft niet gebeten) , waarbij je overtuiging ("alle honden bijten") overeind blijft staan.

We vervormen wat er gebeurd is zodanig, dat er een logisch lijkende verklaring overblijft: ik ben niet gebeten, omdat ik stil bleef staan.

Ons brein is zelfs in staat om dat wat er is gebeurd in zijn geheel weg te laten. We komen dan bijvoorbeeld met de logische verklaring, dat "dit niet telt omdat deze hond de uitzondering op de regel is".

Om onze overtuigingen in stand te houden, zijn we dus bereid om zaken te vervormen of zelfs buiten beschouwing te laten (weglatingen).

Dit zullen we in stand blijven houden, totdat we in een situatie komen, waarin we niet meer in staat zijn om 'logische' vervormingen en weglatingen te doen.

Ze blijven bijten

Zoals gezegd geven overtuigingen je houvast en zekerheid. Je overtuigingen sturen je gedrag, doordat je op basis van beperkte informatie kunt beslissen hoe je je het beste kan gedragen.

Dat lijkt mooi, maar bedenk je, dat als overtuigingen eenmaal zijn gevormd, jouw brein onbewust de bijbehorende leefregels zal blijven volgen. Ook als je overtuiging vele jaren geleden gevormd. Je brein zal zich niet afvragen of die overtuiging nog steeds waar is.

Wat heb je hier aan?

Ook jij zal overtuigingen hebben, die jaren geleden zijn gevormd en sindsdien niet meer zijn aangepast. Wees je hiervan bewust! Ga eens op zoek naar jouw "alle-honden-bijten". Ga eens na, of dat nog steeds zo is. En zo niet, ga dan op zoek naar een overtuiging die beter bij je past!

Interessant?

Als dit artikel je iets over jezelf heeft geleerd, als je een vraag hebt of als er een ander onderwerp is, waar je meer over wilt weten, laat dan een bericht achter in het commentaarveld.

Vind je nog veel meer rondom communicatie interessant, dan is onze NLP Opleiding wellicht iets voor jou.

(Foto Credits RGBStock)