De eerste indruk

- ga naar artikel op LinkedIn -


 
Als je een onbekende ontmoet, dan vindt er in je brein een razendsnel proces plaats. Dit proces is volledig onbewust, vraagt geen specifieke aandacht, kan je niet tegenhouden en vindt binnen één seconde plaats.


We maken allemaal een eerste indruk als we een onbekende tegenkomen. Uiterlijk, kleding, leeftijd, gedrag en sekse zijn een deel van de uiterlijke kenmerken op basis waarvan wij dit doen. Zonder dat er een woord is gesproken.

The quick and the dead

Vanuit onze evolutionaire geschiedenis was het van groot belang voor ons voortbestaan om bij iedere ontmoeting heel snel te 'weten' of de ander oké is of juist niet. Een split second kon het verschil betekenen tussen leven of dood. Joseph LeDoux, een Amerikaans neurowetenschapper, stelde in zijn in 1996 uitgegeven boek, dat er slechts twee diersoorten bestaan: the quick and the dead.

Mag ik je of mag ik je niet

Vandaag de dag is deze dreiging natuurlijk niet meer zo aanwezig, maar toch wil je natuurlijk wel heel snel weten of de onbekende die je zonet tegenkomt wellicht onbetrouwbaar of gewelddadig is. Op basis van een heel snelle eerste indruk wil je kunnen bepalen of je iemand uit de weg gaat of dat je iemand juist beter wil leren kennen.

Zo moet je, als je de eerste keer binnenstapt bij een nieuwe studie, binnen enkele seconden kunnen bepalen naast wie je gaat zitten!

Hoe snel is snel

De snelheid van het brein is bij dit soort beoordeling verbazingwekkend! Binnen 0,1 seconde beoordelen we gezichten op aantrekkelijkheid, sympathie, betrouwbaarheid, bekwaamheid en agressie. Langer kijken verandert hier nog nauwelijks iets aan. Wat optreedt is het self-fullfilling prophecy effect. We 'zien' alleen nog maar die dingen die onze (onbewust gevormde) mening ondersteunt.

We zien eerder het gevaar

Omdat (evolutionair gezien) onze veiligheid afhangt van onze eerste indruk, zijn we gevoeliger voor eigenschappen die op gevaar duiden, dan voor positieve eigenschappen. Een woest persoon 'spotten' we eerder dan een vriendelijk persoon. Dit geldt niet voor negatieve eigenschappen van anderen die geen gevaar opleveren. Luiheid of depressiviteit bijvoorbeeld trekken geen extra aandacht.

Mensen houden van mensen die zijn zoals ze zelf zijn

Hoe meer de persoon op ons lijkt, hoe positiever we de persoon beoordelen. Omgekeerd: hoe anders de persoon er uitziet, hoe bedreigender het voor onze hersenen is. Dit soort onbewuste beoordelingen kúnnen zelfs de voedingsbodem zijn voor verschijnselen als discriminatie.

Mooi is goed

We zijn geneigd om een positiever oordeel te geven bij personen die we 'aantrekkelijk' vinden. We beoordelen ze onder meer als intelligenter, competenter, socialer en gezonder. Omdat we graag een goede relatie willen hebben met aantrekkelijke mensen, is het zinvol om ze positief te beoordelen.

Wat heb je hier aan?

Het vormen van een eerste indruk gaat automatisch. Het is een supersnel proces met een grove en ongenuanceerde eerste indruk als eindresultaat. Ons brein zit nou eenmaal zo in elkaar.

Als je je hiervan bewust bent, kan je er voor zorgen, dat je tijdens de rest van de kennismaking je mechanisme van de self-fullfilling prophecy zoveel mogelijk uitschakelt. Ga er van uit, dat je al een oordeel hebt gevormd en check of je zaken waarneemt, die jouw oordeel veranderen. Op die manier geef je de ander een eerlijkere kans.

Interessant?

Als dit artikel je iets over jezelf heeft geleerd, als je een vraag hebt of als er een ander onderwerp is, waar je meer over wilt weten, laat dan een bericht achter in het commentaarveld.

(Foto Credits RGBStock)