Waarom een andere waarheid soms zo moeilijk te accepteren is

- ga naar artikel op LinkedIn -


 
In hoeverre staan wij open voor het wereldbeeld van anderen? Kunnen we eenvoudig accepteren dat er andere waarheden kunnen bestaan of misschien beter zijn dan de waarheden waar je tot nu toe in geloofd hebt?


In mijn vorige blog ben ik ingegaan op 'de waarheid'. Daarin heb ik gesteld dat er niet één waarheid is, maar dat je waarheid afhangt van je geloof-systeem. Als iemand wordt geconfronteerd met een wereldbeeld dat afwijkt van het zijne, dan is het soms moeilijk om een nieuwe waarheid te accepteren, zelfs al is het overduidelijk dat deze nieuwe waarheid wel eens een betere waarheid zou kunnen zijn. Daar is een aantal redenen voor aan te wijzen.

We zijn geconditioneerd

Waar komt jouw waarheid vandaan? Het eerste gedeelte van jouw waarheid is gebaseerd op conditionering. Door middel van conditionering zijn denkpatronen in je hersenen ontstaan, die bepalen wat 'waar' is en wat 'niet waar' is. Je omgeving speelt hierbij een allesoverheersende rol. Denk er maar eens aan wat je ouders je hebben geleerd, wat je vrienden voor opvattingen hadden en wat je allemaal op school voorgeschoteld kreeg. Was je het daar altijd mee eens? In hoeverre was jij in staat om af te wijken van wat jouw omgeving als 'normaal' omschreef? Wat ik hier maar mee wil zeggen is dat we van alle kanten te horen (of te zien) hebben gekregen wat we moesten denken, hoe we moesten denken en dat anders denken meestal niet in dank afgenomen werd. We zijn geprogrammeerd om op een bepaalde manier te reageren of op een bepaalde manier te denken.

Dit zegt niets over goed of fout. Ik wil alleen maar laten zien, dat onze waarheden mede zijn gebaseerd op wat onze omgeving ons heeft geleerd.

Hebben we dan geen eigen denkvermogen? Ja natuurlijk wel. Maar in eerste instantie wordt het ons met de paplepel ingegoten. Pas op latere leeftijd beginnen we met kritisch nadenken over wat we hebben geleerd en wat er om ons heen gebeurt. Dan kunnen we tegen het onderstaande aanlopen.

Een andere waarheid is bedreigend

Als je al je hele leven een bepaalde waarheid gelooft en je komt er achter, dat jouw waarheid niet dé waarheid is, dan wordt daarmee een deel van jouw zekerheden onderuit gehaald. Als gevolg daarvan zal er enige verwarring ontstaan. Hoe belangrijker de betwiste waarheid voor je is, hoe groter de verwarring zal zijn.

Daar komt bovendien nog eens bij, dat als zo'n belangrijke waarheid niet waar blijkt te zijn, wat zegt dat dan over alle andere zaken waarin ik heilig geloof?

Onzekerheid is één van de dingen, waar een mens slecht tegen kan. Zo slecht zelfs, dat het soms prettiger is om een voor de hand liggende waarheid te ontkennen, dan te moeten dealen met de gevolgen van het accepteren van die waarheid.

Wat zegt het over jezelf

Er is nog een belangrijke reden waarom een overduidelijke waarheid onderuit wordt gehaald: schaamte- of schuldgevoel.

Als je jarenlang volgens jouw wereldbeeld hebt geleefd en je komt er achter, dat jouw wereldbeeld 'fout' is (fout staat hier tussen aanhalingstekens omdat ik daarmee het gevoel van fout wil aangeven), dan zou jouw schaamtegevoel over wat je in het verleden hebt gedaan (of gedacht) wel eens zo groot kunnen zijn, dat je liever de overduidelijke waarheid negeert of ontkent dan toe te geven aan de nieuwe waarheid. Liever een gemakkelijke leugen, dan een ongemakkelijke waarheid.

Wat kan je hiermee

Je geloof-systeem is een handig instrument om te weten hoe je je moet gedragen in onze maatschappij. Het zijn de short-cuts in jouw hersenen, die ervoor zorgen, dat je niet over alle details van een situatie hoeft na te denken, maar direct het juiste patroon kunt doorlopen om een situatie het hoofd te bieden.

Toch kan het geen kwaad om zo af en toe eens kritisch te kijken naar wat jij gelooft dat waar is. Een uitbreiding van je geloof-systeem kan een waardevolle aanvulling zijn op jouw eigen ontwikkeling.

Interessant?

Als dit artikel je iets over jezelf heeft geleerd, als je een vraag hebt of als er een ander onderwerp is, waar je meer over wilt weten, laat dan een bericht achter in het commentaarveld op LinkedIn.

(Foto Credits FreeImages)